Wartość europejskiego sektora I&I przekracza 6,5 mld euro

• Strona główna
• Artykuły
• Wartość europejskiego sektora I&I przekracza 6,5 mld euro

Data publikacji: 2012-04-04

Rynek europejski
Instytucjonalne i przemysłowe środki czystości (I&I) to ta część sektora chemii gospodarczej, która przykuwa znacznie mniejszą uwagę niż jej większy brat, czyli segment środków czystości przeznaczonych dla gospodarstw domowych. W Polsce wciąż niedoceniana, w Europie Zachodniej jest ona stosunkowo popularną kategorią, która charakteryzuje się dużym rozmiarem oraz znacznym poziomem dojrzałości. Jej łączna wartość (liczona w cenach producenta) w krajach Wspólnoty przekracza 6,5 mld euro, co odpowiada blisko 20% wartości całego unijnego rynku chemii gospodarczej. Spośród wszystkich podkategorii środków czystości dla gospodarstw domowych większe przychody generują jedynie środki piorące (ich wartość jest ponad dwukrotnie wyższa niż całego rynku środków czystości I&I). Duża wartość sprzedaży czyni z Unii Europejskiej drugi największy na świecie (po Stanach Zjednoczonych) rynek omawianych wyrobów.
W wielu obszarach zastosowanie profesjonalnych środków czystości jest wręcz nieodzowne. Oprócz ich tradycyjnie rozumianego przeznaczenia, czyli utrzymania czystości i higieny budynków oraz pomieszczeń, spełniają one również inne bardzo ważne funkcje (np. zachowanie żywotności oraz właściwości użytkowych różnych elementów budynków poprzez ich regularną konserwację). Europejska organizacja zrzeszająca producentów chemii gospodarczej AISE wyróżnia kilka podstawowych podkategorii środków czystości przeznaczonych dla sektora instytucjonalnego i przemysłowego. Największą z nich są środki do czyszczenia technicznego, na które przypada nieco ponad 1/4 omawianego rynku. Na podsegment ten składają się produkty o najbardziej różnorodnym, często jednak dość uniwersalnym zastosowaniu. Z tego powodu trafiają one do stosunkowo najszerszej rzeszy odbiorców z różnych branż. Do najważniejszych grup produktów wchodzących w skład tej kategorii zaliczyć należy środki do czyszczenia różnego rodzaju pojazdów transportowych (np. te wykorzystywane w myjniach automatycznych), a także wnętrz fabryk produkcyjnych, warsztatów samochodowych, magazynów oraz towarzyszącego im wyposażenia (np. maszyn produkcyjnych). Do kategorii tej należą również przeróżne środki o przeznaczeniu do metali i wyrobów metalowych (np. służące do ich czyszczenia, odtłuszczania, odlakierowania czy też obróbki chemicznej). Drugą, niemal równie dużą kategorię środków czystości I&I tworzą produkty dedykowane wprawdzie dla węższej grupy odbiorców, lecz mające zastosowanie na bardzo dużą skalę. Są to różnego rodzaju środki wykorzystywane przez branżę hotelarsko-gastronomiczną (wykorzystywane w szczególności do mechanicznego mycia naczyń, czyszczenia sprzętu kucharskiego, czy też celów dezynfekcyjnych). Blisko 1/5 rynku środków czystości dla sektora przemysłowego i instytucjonalnego w Unii Europejskiej przypada na produkty czyszczące i dezynfekcyjne dla sektora spożywczego oraz napojów. Do kategorii tej należą również środki wykorzystywane w rolnictwie (np. do higieny budynków inwentarskich). Kolejną grupą artykułów chemii gospodarczej, na które popyt zgłaszają różnego rodzaju firmy (w szczególności te pełniące usługi porządkowo-czystościowe) oraz instytucje, są produkty o szerokim zastosowaniu w czyszczeniu oraz higienie budynków. Składają się one łącznie na ok. 15% unijnego rynku instytucjonalnych i przemysłowych środków czystości. Wśród przykładów wymienić można środki wykorzystywane zarówno we wnętrzach budynków (np. do czyszczenia podłóg, toalet, urządzeń klimatyzacyjnych), jak i na zewnątrz nich (czyszczenie i odświeżanie fasad budynków). W ramach omawianej kategorii można również znaleźć produkty o bardziej specjalistycznym przeznaczeniu, jak np. środki dezynfekujące wykorzystywane w jednostkach służby zdrowia (głównie szpitalach). Ostatnią z dużych grup produktów chemii gospodarczej dla sektora instytucjonalnego i przemysłowego są detergenty, wykorzystywane głównie w pralniach chemicznych, ale też np. we wspomnianej już służbie zdrowia. Przypada na nie łącznie ok. 10% omawianego rynku.

Charakterystyczna dla tej części unijnego sektora chemii gospodarczej jest jego duża stabilność. Na przestrzeni ostatnich lat wspomniana struktura rynku pozostała w zasadzie niezmieniona. Generalnie jednak tempo jego wzrostu jest w Europie wyraźnie niższe niż ma to miejsce w przypadku środków czystości dla gospodarstw domowych (można mówić wręcz o stagnacji – tym bardziej, że w wyniku globalnego kryzysu branża środków czystości I&I odnotowała nawet nieznaczny regres). Przyczyn tego zjawiska było kilka. Główną z nich jest obserwowany już od dłuższego czasu zastój przemysłu w Europie Zachodniej. Postępująca deindustrializacja w tym regionie świata (szczególnie w krajach peryferyjnych strefy euro, które przeżywają obecnie najpoważniejsze problemy gospodarcze), sprawiła, iż na poziomie całej Unii Europejskiej produkcja przemysłowa odnotowała w drugiej połowie ubiegłej dekady delikatny spadek. Zjawiska tego nie zrekompensował w wystarczającym stopniu proces relokacji przemysłu z bogatych krajów Zachodniej Europy do nowych krajów członkowskich. W przeciwieństwie do segmentu instytucjonalno-przemysłowego popyt ze strony gospodarstw domowych notował zaś w analogicznym czasie konsekwentny wzrost. Jednym z głównych motorów rozwojowych w tym okresie była rosnąca popularność zmywarek, która pociągnęła za sobą szybki wzrost wciąż stosunkowo młodego segmentu środków do zmywania automatycznego. Trend ten widoczny był nawet na rozwiniętym rynku zachodnioeuropejskim. Inną ważną siłą rozwojową był w tym czasie ponadprzeciętny rozwój gospodarczy nowych krajów członkowskich, gdzie w ślad za rosnącymi dochodami ludności rosło wykorzystanie środków czystości w gospodarstwach domowych. W regionie tym bardzo dynamicznie rósł również popyt na profesjonalne środki czystości ze strony tamtejszego przemysłu. Wciąż nie odgrywa on tu jednak tak znaczącej roli jak w Europie Zachodniej. Z tego też powodu jego konsekwentny wzrost nie był w ostatnich latach w stanie przeważyć negatywnego zjawiska obserwowanego w najbogatszych krajach Wspólnoty.
W odpowiedzi na słabnący popyt globalni producenci instytucjonalnych i przemysłowych środków czystości wykazują ponadprzeciętną aktywność w zakresie rozwoju oferty produktowej. Jest ona coraz bardziej zdywersyfikowana, wzbogacana o wiele nowych specjalistycznych wyrobów, które przeznaczone są wyłącznie do specyficznych grup odbiorców. Coraz bardziej widocznym trendem na rozwiniętych rynkach jest również preferowanie przez dużych odbiorców właśnie międzynarodowych koncernów, które prowadzą ich obsługę na wielu zagranicznych rynkach. Rynek ten jest zresztą przez takich globalnych dostawców zdominowany. Wśród nich szczególnie mocną pozycję mają producenci amerykańscy (tacy jak 3M Company, Church & Dwight, Diversey, Ecolab, Kimberley-Clark, Procter & Gamble, Fuller Brush, Clorox czy Zep Inc). Spośród największych europejskich koncernów aktywnych na omawianym rynku wymienić należy przede wszystkim niemiecki Henkel czy brytyjski Reckitt-Benckiser.

Rynek krajowy
W Polsce omawiany rynek jest wciąż stosunkowo niewielki i w większości obszarów ma on raczej dość niszowy charakter. To z jednej strony nadal zniechęca wielu dużych producentów zagranicznych do silniejszego zaangażowania w działalność na polskim rynku, z drugiej zaś stwarza szanse dla wielu mniejszych krajowych firm. Do znanych globalnych koncernów o szczególnie ugruntowanej pozycji na krajowym rynku należą m.in. amerykański Ecolab, czy też niemiecki Buzil. Są to firmy, które w swojej ofercie posiadają szeroki asortyment dla wielu branż przemysłu oraz obszarów sektora instytucjonalnego. Ich krajowym odpowiednikiem jest np. Voigt, spółka od wczesnych lat 90. koncentrująca swoją działalność właśnie na rynku chemii profesjonalnej, a która od pewnego czasu posiada w swym asortymencie również domowe środki czystości. W omawianym zestawieniu wyróżnić można ponadto liczne średniej wielkości polskie firmy, których działalność w pierwszym rzędzie koncentruje się na rynku środków czystości dla gospodarstw domowych, a które oferują również stosunkowo szeroką gamę produktów chemii profesjonalnej. Dla nich rynek instytucjonalnych i przemysłowych środków czystości stanowi alternatywę w stosunku do podstawowej działalności, która pozwala na większą dywersyfikację biznesu oraz przyczynia się do ich szybszego rozwoju. W grupie tej znajdują się m.in. Pollena Ostrzeszów, Lakma Strefa, Kosmet Rokita, w mniejszym zakresie zaś również Grupa Inco. Oprócz nich na krajowym rynku instytucjonalnych i przemysłowych środków czystości działają również mniejsze polskie firmy, które swoją działalność koncentrują na tylko jednym z jego obszarów. Przykładem takiego wyspecjalizowanego producenta jest spółka Radex, kierująca swoją ofertę do przedstawicieli branży spożywczej.

CAŁY ARTYKUŁ ZNAJDĄ PAŃSTWO W NR 2/2012 "CHEMII I BIZNESU". ZAPRASZAMY.

chemia gospodarczachemia instytucjonalnachemia przemysłowa