Substancje ścierne i do szorowania w produktach chemii gospodarczej

• Strona główna
• Artykuły
• Substancje ścierne i do szorowania w produktach chemii gospodarczej

Data publikacji: 2016-12-08 / Autor: Marta Ogorzałek, Emilia Klimaszewska, UTH w Radomiu

Tego typu produkty powinny charakteryzować się odpowiednimi właściwościami emulgującymi, dobrą zwilżalnością zarówno powierzchni hydrofilowych, jak i hydrofobowych oraz trwałym dyspergowaniem brudu w roztworze. Ponadto, środki te nie powinny pozostawiać plam, zacieków na czyszczonych powierzchniach, łagodnie działać na skórę oraz posiadać przyjemny zapach i barwę. Powinny być także bezpieczne oraz ekologiczne. W preparatach tych wysoką zdolność usuwania zabrudzeń osiąga się przez stosowanie odpowiednich surfaktantów, składników wspomagających ich działanie oraz substancji ściernych.

W recepturach produktów do czyszczenia twardych powierzchni główną rolę odgrywa substancja ścierna. Wspomaga ona mechaniczne usuwanie zabrudzeń poprzez zmniejszenie spoistości brudu, ułatwia oderwanie go od podłoża oraz jego zdyspergowanie.

Formy preparatów
Produkty czyszczące zawierające ścierniwa występują w formie: proszków, past oraz mleczek.

• Proszki do czyszczenia – po raz pierwszy pojawiły się na rynku amerykańskim w latach 20. XIX w. W latach 80. receptura proszku do czyszczenia została wzbogacona o substancje ścierne. W późniejszym czasie dodatkowo wprowadzono związki powierzchniowo czynne. Aktualnie w recepturze proszku do czyszczenia największy udział procentowy stanowi ścierniwo oraz wypełniacze redukujące koszty wyprodukowanego produktu. Dlatego też, zakres stosowania preparatu w głównej mierze zależy od jakości zastosowanego środka ściernego. Powinien on odpowiednio usuwać zabrudzenia z czyszczonej powierzchni, nie powodując jej zarysowań. Produkcja proszków do czyszczenia polega na odpowiednim dobraniu ilościowym i jakościowym sypkich składników, a następnie na ich wymieszaniu. Istotny problem tego produktu stanowi odpowiednie rozdrobnienie komponentów, ich pylenie, utrudnione dozowanie z opakowania, absorbowanie wilgoci, co w konsekwencji prowadzi do zbrylania się preparatu oraz nierównomiernego rozprowadzania go po czyszczonej powierzchni.
• Pasty do czyszczenia – są to zawiesiny drobnoziarnistego materiału ściernego, surfaktantów i substancji pomocniczych o konsystencji stałej lub półpłynnej. Podobnie jak w przypadku proszków największy udział procentowy (ok. 60-80%) stanowi tutaj ścierniwo. Receptura tego typu produktu powinna być tak opracowana, aby zapewnić odpowiednie działanie przy jednoczesnym zachowaniu stabilności układu podczas użytkowania i przechowywania. Dzięki modyfikatorom lepkości oraz zawartości wody, konsystencja past ułatwia rozprowadzenie preparatu po czyszczonych powierzchniach oraz niweluje pylenie zastosowanego ścierniwa. Charakterystyczną cechą tego typu preparatów jest ich wysychanie, co prowadzi do stwardnienia masy. Proces ten wymusza na konsumentach kontrolę szczelności opakowania. Aby zapobiec nadmiernemu wysychaniu wprowadza się do układu substancje nawilżające – humektanty, np. glicerynę.
• Mleczka do czyszczenia – pojawiły się na rynku na początku lat 30. XX w. Obecnie stanowią najpopularniejszą formę preparatu czyszczącego. Produkty te zyskały zaufanie oraz przychylność konsumentów m.in. ze względu na skuteczność działania, łatwą i praktyczną aplikację, ułatwienie rozprowadzania po czyszczonych powierzchniach, łatwe spłukiwanie oraz ergonomiczny kształt opakowania. Mleczka do czyszczenia w porównaniu do past charakteryzują się niższą lepkością oraz zawierają delikatniejsze substancje ścierne. Dlatego konsumenci zaliczają je do delikatnych środków czyszczących przeznaczonych do powierzchni podatnych na uszkodzenia, np. zarysowania. Ze względu na niską lepkość, receptury mleczek do czyszczenia zawierające substancje ścierne wymagają zastosowania odpowiednich modyfikatorów lepkości, które zapewnią stabilizację zawiesiny.

Powszechnie stosowane substancje ścierne
Dobór środka ściernego w produktach czyszczących wynika z rodzaju i twardości powierzchni poddawanej procesowi czyszczenia. Powierzchnie typu szkło, emalia czy stal wymagają zastosowania preparatu zawierającego stosunkowo miękkie, drobnoziarniste ścierniwo. Wówczas czyszczona powierzchnia nie ulega zarysowaniu czy zmatowieniu. W przypadku powierzchni o wyższej odporności na ścieranie, np. ceramicznej, można zastosować preparat czyszczący, który w swym składzie zawiera bardziej efektywne ścierniwo.

Głównymi parametrami charakteryzującymi substancje ścierne są stopień rozdrobnienia, twardość, wielkość oraz kształt ziaren. Wszystkie te czynniki wpływają na skuteczność procesu czyszczenia oraz stan mytych powierzchni. Materiały ścierne w preparatach czyszczących nie powinny posiadać ostrych krawędzi, ich średnica powinna wynosić od kilkudziesięciu do kilkuset mikrometrów, a same muszą charakteryzować się wysoką twardością. Ponadto, wytypowany materiał ścierny musi być kompatybilny ze wszystkimi składnikami receptury preparatu czyszczącego. Nie powinien także negatywnie oddziaływać na organizm ludzki i środowisko naturalne.

CAŁY ARTYKUŁ ZNAJDĄ PAŃSTWO W NR 3/2016 KWARTALNIKA "CHEMIA I BIZNES. RYNEK KOSMETYCZNY I CHEMII GOSPODARCZEJ". ZAPRASZAMY.

detergentychemia gospodarczasubstancje ściernesubstancje do szorowaniaczyszczenie twardych powierzchni