Sektor środków ochrony roślin wciąż rośnie

• Strona główna
• Artykuły
• Sektor środków ochrony roślin wciąż rośnie

Data publikacji: 2012-11-13

Zwyczajowo ŚOR dzielą się na:

• Środki grzybobójcze (fungicydy)
• Środki owadobójcze (insektycydy)
• Środki chwastobójcze (herbicydy)
• Środki gryzoniobójcze (rotendycydy)

Mają one za zadanie zapewnić kompleksową ochronę upraw poprzez:

• zaprawianie ziarna siewnego,
• zwalczanie chwastów,
• ochronę przed chorobami grzybowymi,
• ochronę przed szkodnikami.

Dzięki środkom ochrony roślin możliwe jest utrzymanie roślin w odpowiedniej kondycji. Łącząc najnowsze osiągnięcia nauki, techniki i nowoczesne technologie, zabezpieczają one uprawy i płody rolne przed licznymi szkodnikami i chorobami, które stanowią zagrożenie nie tylko dla ich jakości, lecz również dla bezpieczeństwa konsumentów. Skutkiem zaprzestania stosowania środków ochrony roślin byłby:

• wzrost zagrożenia upraw poprzez zarażenie chorobami i uszkodzenie przez szkodniki,
• niska jakość produktów rolnych,
• brak stabilnego dostępu do żywności właściwej jakości,
• podaż płodów rolnych spadłaby, a ich ceny wzrosłyby,
• konsumenci odczuwaliby negatywne skutki stosowania diety ubogiej w warzywa i owoce.

Ograniczenie użycia środków ochrony roślin na europejskim rynku spowodowałoby spadek:

• plonów zbóż o ok. 40%,
• produkcji nasion oleistych o ok. 50%,
• zbiorów warzyw i owoców o ponad 30%.

Głównym odbiorcą środków ochrony roślin jest rolnictwo, które konsumuje około 70% wyrobów na rynku europejskim. Do mniejszych odbiorców należą konsumenci z sektora ogrodnictwa, sadownictwa i warzywnictwa (łącznie około 20%). Pozostali odbiorcy to leśnictwo oraz działkowcy.

Ochrona środowiska a środki ochrony roślin
Konieczność wytwarzania żywności musi być zrównoważona z potrzebą ochrony środowiska. Branża środków ochrony roślin dużo inwestuje w badania i rozwój takich produktów, które są specyficznie ukierunkowane i mają krótką żywotność, ale przede wszystkim nie akumulują się w łańcuchu żywnościowym.
W UE bardzo dużą wagę przykłada się do ochrony środowiska. Przed dopuszczeniem na rynek każdego preparatu musi zostać udowodniona jego skuteczność i bezpieczeństwo zgodnie z wymaganiami prawodawstwa europejskiego i regulacjami poszczególnych krajów. Środki ochrony roślin podlegają w UE najostrzejszym regulacjom prawnym spośród wszystkich środków chemicznych. Muszą zostać ocenione pod każdym względem chemicznym i fizycznym, wpływu na środowisko, toksyczności czy ekotoksyczności. Szczegółowe ramy prawne wymagają wzięcia pod uwagę warunków lokalnych, przeprowadzenia właściwych badań i przedstawienia wyników spełniających najwyższe standardy naukowe. Dzięki regularnym ponownym ocenom także środki ochrony roślin wprowadzone już kiedyś na rynek muszą spełniać aktualne standardy bezpieczeństwa. Wydanie europejskiej rejestracji musi zostać poprzedzone przeprowadzeniem ponad 100 szczegółowych badań wpływu na środowisko i zdrowie. Zabiera to przeciętnie kilka lat. Środki ochrony roślin zostają zatwierdzone wówczas, gdy są skuteczne, można je bezpiecznie używać i nie stwarzają zagrożenia dla ludzi i środowiska.

Regulacje prawne w UE
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1107/2009 z 21 października 2009 r. określa warunki wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin. Rozporządzenie to weszło w życie 14 lipca 2011 r. Zgodnie z tym rozporządzeniem nastąpiły istotne modyfikacje procedury rejestracji środków ochrony roślin w UE. Zmiany dotyczą przede wszystkim ustanowienia trzech stref współpracy w zakresie rejestracji ŚOR w krajach UE i wprowadzenia zasady podziału prac pomiędzy państwami członkowskimi, a także w obszarze wzajemnego uznawania zezwoleń na wprowadzanie środków ochrony roślin do obrotu oraz zmiany zakresu dokumentacji wymaganej do zarejestrowania określonego preparatu.
W zakresie obrotu i stosowania środków ochrony roślin dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady wprowadziła pewien stopień harmonizacji przepisów w państwach członkowskich. Reguluje ona między innymi:

• ustanowienie systemu szkoleń dla dystrybutorów i profesjonalnych użytkowników pestycydów oraz doradców udzielających porad w zakresie stosowania pestycydów,
• ustanowienie systemu regularnej kontroli technicznej i konserwacji sprzętu do stosowania pestycydów,
• wzmocnienie nadzoru nad stosowaniem środków ochrony roślin przy użyciu sprzętu agrolotniczego w celu zmniejszenia negatywnego wpływu środków ochrony roślin na zdrowie ludzi i środowisko naturalne,
• stworzenie niezbędnych warunków dla wprowadzenia od 2014 r. obowiązku stosowania ogólnych zasad zintegrowanej ochrony roślin przez profesjonalnych użytkowników środków ochrony roślin,
• objęcie szczególną ochroną środowiska wodnego oraz wprowadzenie zakazu wykonywania lub ograniczenia stosowania środków ochrony roślin na obszarach szczególnie wrażliwych, w tym obszarach dostępnych dla ogółu społeczeństwa.

Ustawa przewiduje również konieczność przygotowania przez państwa członkowskie planu działania, który ma być przedłożony KE i który ma uwzględniać krajowe rozwiązania, mające na celu zmniejszenie zagrożeń związanych ze stosowaniem środków ochrony roślin.
Jedną z najważniejszych zmian, jakie reguluje dyrektywa, jest ustanowienie stref do celów wydawania zezwoleń na dopuszczenie środka do obrotu. Unia Europejska została podzielona na trzy strefy: Północ, Centrum i Południe. Polska została zakwalifikowana do największej strefy - Centrum - która obejmuje 13 państw członkowskich. Podstawą ustanawiania stref było utworzenie regionów, w których państwa członkowskie zobowiązane są do współpracy przy wydawaniu zezwoleń na dopuszczenie środka do obrotu.
W strefach tych wprowadzono zasadę wzajemnego uznawania zezwoleń pomiędzy państwami członkowskimi, która ma za zadanie skrócenie czasu rejestracji nowych produktów i zmniejszenie obciążeń administracyjnych, przy zapewnieniu wysokiego poziomu zdrowia ludzi oraz ochrony środowiska.
W myśl ustawy obowiązuje podział na preparaty przeznaczone dla użytkowników nieprofesjonalnych, jak i przeznaczone wyłącznie dla użytkowników profesjonalnych. Wskutek nowych przepisów nabycie środków ochrony roślin przez profesjonalnych użytkowników jest możliwe tylko przez osoby, które ukończyły szkolenie w zakresie stosowania środków ochrony roślin oraz posiadają ważne zaświadczenie o jego ukończeniu.

CAŁY ARTYKUŁ ZNAJDĄ PAŃSTWO W NR 6/2012 "CHEMII I BIZNESU". ZAPRASZAMY.

przemysł chemicznyśrodki ochrony roślin