RSPO: Transformacja rynku w celu stosowania ekologicznego oleju palmowego

• Strona główna
• Artykuły
• RSPO: Transformacja rynku w celu stosowania ekologicznego oleju palmowego

Data publikacji: 2014-08-21

Modele łańcucha dostaw przyjęte przez RSPO
W ramach RSPO zdefiniowano cztery różne modele łańcucha dostaw dla certyfikowanego ekologicznego oleju palmowego i jego pochodnych. Kolejne modele charakteryzują się rosnącym stopniem złożoności.

Pierwszy model to tzw. system Book & Claim (B&C), czyli „Zarezerwuj i odbierz”. Olej certyfikowany i niecertyfikowany są mieszane w obrębie łańcucha, a producenci wyrobów końcowych mogą dokonywać zakupu certyfikatów. Nie zezwala się na tzw. podwójne rozliczanie oraz propaguje się produkcję oleju ekologicznego. Wymóg certyfikacji na zgodność z wymogami RSPO dotyczy wyłącznie plantacji oraz zakładów wytłaczania oleju. System ten można porównać z obrotem certyfikatami emisji CO₂.

Kolejne trzy modele wymagają certyfikatu RSPO dla każdego podmiotu w obrębie łańcucha dostaw.

Model oparty na bilansie masy (Mass Balance, MB) pozwala na mieszanie oleju posiadającego certyfikat z olejem pochodzącym ze źródeł niecertyfikowanych w dowolnym punkcie łańcucha dostaw przy zastrzeżeniu, że ogólna ilość wykorzystywanego oleju certyfikowanego jest należycie kontrolowana i rozliczana. Naczelną zasadą modelu MB jest to, że łączna objętość produktów wysyłanych nie może przekroczyć objętości produktów otrzymywanych przez odbiorcę końcowego. System ten można porównać z koncepcją sprzedaży ekologicznej energii.

Model oparty na segregacji (Segregation, SG) gwarantuje, że wszystkie produkty wytwarzane są wyłącznie z oleju posiadającego certyfikat RSPO. Podejście to wymaga, aby olej certyfikowany na zgodność z wymogami RSPO był oddzielony od materiałów niecertyfikowanych na każdym etapie łańcucha dostaw. Model ten dopuszcza jednak mieszanie oleju palmowego posiadającego certyfikat RSPO oraz jego pochodnych uzyskiwanych z różnych źródeł. Analogiczna zasada obowiązuje w wielu przypadkach w branży żywności organicznej, gdzie dana marka ma pochodzenie ekologiczne, lecz niemożliwa jest dokładna identyfikacja źródła.

Ostatni z modeli, będący zarazem nadrzędnym celem, bazuje na zachowaniu tożsamości (Identity Preserved, IP) i gwarantuje pełną identyfikowalność produktu do zakładu wytłaczania oleju (ZWO). Obowiązkiem ZWO jest zadbanie o to, aby dostawcy surowca (plantacje) posiadali odpowiednie certyfikaty. Ten model łańcucha dostaw oleju palmowego został już wdrożony w kilku przypadkach. Można go porównać z organizacją obrotu organicznie produkowanymi jajkami w Unii Europejskiej. Jaja te są znakowane, co umożliwia identyfikację ich pochodzenia.

Członkowie RSPO
Od 2004 roku grono członków RSPO znacznie się rozszerzyło. Organizacja skupia producentów oleju palmowego, organizacje pozarządowe, banki, wytwórców komponentów, zakłady zajmujące się opracowywaniem preparatów oraz detaliczne przedsiębiorstwa handlowe. Wiele z tych podmiotów uwzględniło członkostwo w RSPO w swoich strategiach korporacyjnych zrównoważonego rozwoju. Rok 2015 określono jako termin docelowy, do którego musi nastąpić całkowite przejście na produkty bazujące na certyfikowanym ekologicznym oleju palmowym.

Postępy
Jakie postępy udało się osiągnąć we wprowadzaniu ekologicznego oleju palmowego i oleju z ziaren palmowych do łańcucha dostaw? Dane liczbowe gromadzone i ogłaszane przez RSPO wskazują zarówno na wzrost podaży, jak i stopnia wykorzystywania certyfikowanego ekologicznego oleju z ziaren palmowych. Wprawdzie oba te wskaźniki rosną, jednak podaż nadal znacznie przewyższa popyt.

Olej z ziaren palmowych jest głównym komponentem wykorzystywanym przy produkcji surfaktantów niejonowych przeznaczonych dla detergentów i środków higieny osobistej.

Sprzedaż certyfikowanego ekologicznego oleju palmowego (z ziaren palmowych) odbywa się głównie w systemie „Zarezerwuj i odbierz” (B&C). Taka sytuacja jest bardzo niekorzystna, ponieważ:

• obrót certyfikatami w ramach systemu B&C wymaga zdegradowania materiału produkowanego ekologicznie do materiału standardowego, aby uniknąć podwójnego naliczania (materiał produkowany ekologicznie może być sprzedany i odebrany zgodnie z tym statusem tylko jeden raz);
• stanowi zły przykład dla tych ZWO oraz plantacji palm olejowych, które podejmują ogromny wysiłek, aby uzyskać certyfikat RSPO;
• w branży przetwórczej brak jest widocznego zaangażowania w cel (taka transformacja rynku, aby stosowanie ekologicznego oleju palmowego stało się normą);
• konsumenci końcowi nie mają dostępu do produktów wytwarzanych z certyfikowanego ekologicznego oleju z ziaren palmowych.

CAŁY ARTYKUŁ ZNAJDĄ PAŃSTWO W NR 2/2014 KWARTALNIKA "CHEMIA I BIZNES. RYNEK KOSMETYCZNY I CHEMII GOSPODARCZEJ". ZAPRASZAMY.

detergentychemia gospodarczasurfaktantyekologiczny olej palmowyRSPO