Perspektywy zastosowania komórek macierzystych w kosmetologii

• Strona główna
• Artykuły
• Perspektywy zastosowania komórek macierzystych w kosmetologii

Data publikacji: 2020-09-03 / Autor: Paweł J. Pawlica, Maria Całka, Jakub Abramiuk

Celem innowacyjnych badań naukowych zajmujących się kosmetykami jest połączenie dorobku praktyk kosmetycznych z przeszłości z osiągnięciami współczesnej nauki. Badania nad komórkami macierzystymi wciąż ewoluują i są obecnie w fazie rozwojowej. Badania te, obejmujące biotechnologię roślin i ich fizjologiczny wpływ na skórę, mogą otworzyć nowe możliwości w produkcji kosmetyków.

Technologia komórek macierzystych stanowi fascynujący i złożony obszar. Nie dziwi więc fakt, że potencjalne wykorzystanie tych komórek zostało pozytywnie przyjęte przez przemysł kosmetyczny. Badania naukowe obejmują zarówno komórki pochodzące od ludzi, jak i komórki roślinne, wykorzystywane w produkcji kosmetyków do pielęgnacji skóry. Pozyskiwane laboratoryjnie roślinne komórki macierzyste nie są w stanie zapewnić spodziewanych efektów kosmetycznych. Aby komórki te były kompletne, nienaruszone i prawidłowo funkcjonujące muszą być żywe. Przetworzone do kosmetyków są najczęściej finalnie martwymi elementami produktów do pielęgnacji skóry. U ludzi i roślin komórki macierzyste działają tylko w określonych warunkach środowiskowych. Roślinne komórki macierzyste nie są fizjologicznym składnikiem ustroju człowieka, nie wpływają zatem na komórki macierzyste w ludzkiej skórze. Produkty na bazie roślinnych komórek macierzystych zapakowane w opakowania szybko tracą swoje właściwości przeciwutleniające, ponieważ ich główne składniki rozkładają się pod wpływem działania światła i powietrza.

Kosmetyki zawierające ludzkie lub zwierzęce komórki macierzyste albo ich ekstrakty nie zostały wprowadzone na rynek ze względów prawnych, etycznych i bezpieczeństwa zdrowotnego. Przykładowo Unia Europejska zabrania stosowania komórek, tkanek lub produktów pochodzenia ludzkiego w kosmetykach.

Procesy w skórze a komórki macierzyste

Skóra podlega ciągłemu cyklowi zmian regeneracyjnych budujących ją komórek w celu utrzymania, odnowy i naprawy swojej tkanki. Starzenie się skóry jest złożonym procesem obejmującym wszystkie warstwy naskórka i skóry właściwej. Prowadzi do denaturacji białek i zmniejszonego funkcjonowania regeneracyjnych komórek macierzystych w skórze. Lokalizacja komórek macierzystych w naskórku jest podzielona na komórki macierzyste warstwy podstawowej i międzykomórkowe skóry. W badaniach naukowych zaobserwowano spadek funkcji komórek macierzystych naskórka w związku ze skracaniem ich telomerów, które zmniejszały potencjał proliferacyjny w odpowiedzi na promieniowanie UV. Prowadziło to do przedwczesnego starzenia się skóry. Telomery są kompleksami nukleoproteinowymi, które ograniczają i chronią końce chromosomów przed degradacją i nieprawidłową rekombinacją. Struktury te skracają się z każdym podziałem komórki, a postępujące skracanie telomerów ostatecznie prowadzi do starzenia się komórek.

Podjęto badania naukowe, w których sprawdzano czy fitohormony roślin mogą przeciwutleniająco i regeneracyjnie zapobiegać procesowi starzenia się ludzkiej skóry. W celu spowolnienia starzenia się skóry badane są technologie, które wzmacniają i chronią komórki macierzyste skóry. Nauka poszukuje właściwej metody stymulacji namnażania komórek macierzystych naskórka. Roślinne komórki macierzyste wykazują wybitne właściwości przeciwstarzeniowe poprzez stymulację fibroblastów do syntezy kolagenu, co z kolei wpływa na aktywizację procesów naprawczych w skórze. Jednym z najważniejszych czynników, które nadają ekstraktom z komórek macierzystych właściwości przeciwstarzeniowe jest kinetyna (N-6-furfuryladenina). Jest to naturalny hormon roślinny, należący do grupy cytokinin i odpowiadający za procesy anaboliczne oraz wzrost, kształt i podział komórek. Pobudza ona skórę do produkcji kolagenu, spowalnia procesy starzenia skóry i zmniejsza ilość zmarszczek. Kinetyna jest substancją roślinną, która została wnikliwie przebadana pod kątem zastosowania w kosmetologii.

Efekty zastosowania ekstraktów roślinnych komórek macierzystych

Ekstrakty pochodzące z roślinnych komórek macierzystych są źródłem wielu substancji aktywnych. Składniki te są bezpieczne dla organizmu ludzkiego, ponieważ nie wpływają na odpowiedź układu odpornościowego. Ich pozyskiwanie jest przyjazne dla środowiska i możliwe nawet w przypadku trudno dostępnych lub zagrożonych gatunków roślin, bez powodowania zakłóceń w ich naturalnym środowisku.

CAŁY ARTYKUŁ DOSTĘPNY JEST W NR 2/2020 KWARTALNIKA "CHEMIA I BIZNES. RYNEK KOSMETYCZNY I CHEMII GOSPODARCZEJ". ZAPRASZAMY