Państwa unijne chcą zmiany prawa o nanomateriałach

• Strona główna
• Artykuły
• Państwa unijne chcą zmiany prawa o nanomateriałach

Data publikacji: 2013-04-29

W tej chwili nanomateriały spełniają definicję substancji zawartą w Rozporządzeniu (WE) Nr 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i dlatego podlegają przepisom tego rozporządzenia. Nanomateriały podlegają również przepisom Rozporządzenia (WE) 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin.

KE zamierza jednak ogłosić konsultacje na ocenę „za” i „przeciw” wprowadzeniu ogólnoeuropejskiego rejestru produktów zawierających nanomateriały. Wiele wskazuje jednak na to, że nie należy oczekiwać, iż jakiekolwiek nowe przepisy zostaną przyjęte do końca 2014 r. Chciałyby tego organizacje pozarządowe, reprezentujące konsumentów i pracowników, które z optymizmem podchodzą do zamiaru wprowadzenia unijnego rejestru.

Ze stanowiskiem KE, która forsuje pogląd, że wyłącznie zmiany w załącznikach do rozporządzenia REACH i poradnikach wystarczą do rozwiązania problematyki substancji w postaci nano, nie zgadza się także wiele państw unijnych. Optują one za nową legislacją dla nanomateriałów oraz zmianami w samym tekście REACH. 10 państw wystosowało list do KE, w którym sugeruje, że istniejące prawodawstwo UE jest niewystarczające do prawidłowej identyfikacji i zarządzania ryzykiem stwarzanym przez nanomateriały.

To odpowiedź na opublikowany w 2012 r. drugi przegląd regulacyjny w sprawie nanomateriałów. KE stwierdziła w nim, że nie ma potrzeby wprowadzania nowego prawodawstwa w postaci proponowanej przez organizacje pozarządowe oraz nie ma potrzeby zmieniania REACH. Po czasie KE ustąpiła jednak presji państw unijnych, które nalegają na zmiany i zapowiedziała konsultacje społeczne w sprawie regulacji dla substancji w postaci nano.

Niemcy, które wprawdzie nie podpisały listu do KE, zaproponowały kilka tygodni temu wprowadzenie przepisów dotyczących nanomateriałów w tekście rozporządzenia REACH oraz w jego załącznikach. Przygotowywany jest również drugi wniosek z propozycjami zmian jedynie w załącznikach do rozporządzenia REACH.

W Danii, tamtejsza Agencja Ochrony Środowiska uznała, że w dłuższej perspektywie nanomateriały powinny być objęte odrębnymi przepisami rejestracyjnymi. Ponadto wysunęła pomysł utworzenia unijnej bazy produktów zawierających substancje nano. Do wdrożenia tych zmian nie wystarczy, zdaniem Duńczyków, prosta modyfikacja załączników. Zmianom musi ulec tekst rozporządzenia REACH lub konieczne będzie stworzenia odrębnego rozporządzenia obejmującego całe prawodawstwo UE w zakresie nanomateriałów.

Z kolei szwedzkie Ministerstwo Środowiska wątpi, czy wszystkie przepisy niezbędne do wystarczającej ochrony zdrowia ludzi i środowiska mogą być zrealizowane przez zmianę załączników i wytycznych. Nalega zatem na opracowanie oddzielnej legislacji dla nanomateriałów.

Także Holandia głośno mówi już o tym, że wprawdzie zmiany w załącznikach do REACH zostaną przyjęte z zadowoleniem, ale i tak nie będą wystarczające. Trzeba bowiem stworzyć europejski system rejestracji nanomateriałów oraz prawnie wiążącą definicję z tzw. Zalecenia Komisji. dotyczącego definicji nanomateriału.

Brzmi ona: - „Nanomateriał oznacza naturalny, powstały przypadkowo lub wytworzony materiał zawierający cząstki w stanie swobodnym lub w formie agregatu bądźaglomeratu, w którym co najmniej 50 % lub więcej cząstek w liczbowym rozkładzie wielkości cząstek ma jeden lub więcej wymiarów w zakresie 1 nm – 100 nm. W określonych przypadkach, uzasadnionych względami ochrony środowiska, zdrowia, bezpieczeństwa lub konkurencyjności, zamiast wartości progowej liczbowego rozkładu wielkości cząstek wynoszącej 50 % można przyjąć wartość z zakresu 1–50 %”.

W dokumencie z 2011 r. napisano dodatkowo, iż rozwój techniki i postęp naukowy następują w szybkim tempie. Z tego względu definicję i użyte pojęcia będzie zatem należało poddać przeglądowi w celu zapewnienia jej adekwatności, w terminie do grudnia 2014 r. W ramach przeglądu należy w szczególności określić, czy wielkość progową liczbowego rozkładu wielkości cząstek wynoszącą 50 % należy zwiększyć lub zmniejszyć oraz czy należy uwzględnić materiały o strukturze wewnętrznej lub strukturze powierzchni mieszczącej się w nanoskali, takie jak kompleksowe nanomateriały składające się z nanokomponentów, w tym materiały nanoporowate i nanokompozytowe, które stosuje się w niektórych sektorach.

przemysł chemicznynanotechnologiaprawo