Obiektywna ocena skuteczności działania kosmetyków

• Strona główna
• Artykuły
• Obiektywna ocena skuteczności działania kosmetyków

Data publikacji: 2014-06-26

Badanie in vitro polega na odtworzeniu w warunkach laboratoryjnych procesów biologicznych zachodzących w żywym organizmie. Ma ono na celu potwierdzenie bezpieczeństwa danej substancji w przypadku aplikowania na skórę człowieka, ale dzięki tej metodzie możemy również określić na przykład stopień wchłaniania się danego wyrobu i jego przenikania przez skórę lub skuteczność działania przeciwzmarszczkowego. Badanie in vitro pozwala też wyeliminować z produktu substancje działające toksycznie na organizm ludzki.

Metodę in vitro wykorzystuje się także przy ocenianiu skuteczności filtrów słonecznych, badając współczynniki UVB – SPF i współczynnik UVA – PPD. Badanie tego typu przeprowadza się często jeszcze na etapie prac nad recepturą wyrobu, ponieważ pozwala ono na określenie fali krytycznej ułatwiającej technologom weryfikację użytych filtrów.

Ponieważ badania in vitro są badaniami wykonywanymi w sztucznych warunkach, dla ich potwierdzenia i rozszerzenia spektrum niezbędne są dalsze testy – tym razem wykonane in vivo.

Badania in vivo są wykonywane na ochotnikach – standardowo jest to grupa 30 osób. Poddaje się je testom dermatologicznym oraz badaniom potwierdzającym skuteczność produktu (badania aplikacyjne, aparaturowe, SPF i inne). Probanci dobierani są przez lekarza dermatologa pod kątem wieku, cery, płci. Jeżeli wymagane są badania hypoalergiczności, mające na celu wykrywanie składników o działaniu alergicznym lub toksyczno – drażniącym, probantami mogą być osoby z potwierdzonym przez dermatologa wywiadem alergicznym lub atopowym.

Pierwszym etapem badań in vivo jest wykonanie testów dermatologicznych (tzw. badanie płatkowe lub test kontaktowy), które mają na celu wykrycie czynników wywołujących kontaktowe zapalenie skóry. Każdej z osób przykłada się do pleców płatki nasączone roztworem badanego produktu, a następnie ocenia się reakcję skóry po 48 i 72 godzinach.

Niekiedy przy ocenie kosmetyków muszą być wprowadzone dodatkowe kryteria. Na przykład produkty przeznaczone dla dzieci lub osób ze skórą alergiczną poddawane są badaniu dermatologicznemu h-RIPT (Human Repeated Insult Patch Test), które pozwala stwierdzić, czy badany preparat wywołuje kontaktowe uczulenie w wyniku powtórnej, wielokrotnej aplikacji.

Kolejnym etapem badań in vivo są badania potwierdzające skuteczność wyrobu. Należą do nich badania aplikacyjne, aparaturowe, potwierdzające skuteczność filtrów słonecznych (UVA i UVB), w tym wodoodporności, fototoksyczności, fotoalergii, fotostabilności, które wykonywane są w celu potwierdzenia określonego działania kosmetyku deklarowanego przez producenta.

Badania aplikacyjne przeprowadza się na grupie co najmniej 30 osób, które dobiera się spośród ochotników w zależności od przeznaczenia wyrobu. Podczas badań, oprócz skuteczności działania, oceniana jest również tolerancja skóry, a także walory użytkowe wyrobu. Badania są wykonywane pod kierunkiem lekarza dermatologa, jednakże wyniki stanowią subiektywną ocenę testowanego wyrobu przedstawianą przez probantów. Do badań dodatkowo może być zaangażowany inny specjalista, np. lekarz ginekolog, okulista czy alergolog.

Badania aparaturowe to badania, które są uzupełnieniem badań aplikacyjnych. Wykonuje się je, wykorzystując aparatury badawcze. Mają one na celu obiektywne potwierdzenie oświadczeń o produkcie. Przeprowadzane są na grupie osób badanych pod kierunkiem lekarza dermatologa w kontrolowanych warunkach, to znaczy w pomieszczeniu klimatyzowanym o temperaturze 22°C i wilgotności względnej powietrza 40–60%. Badania aparaturowe pozwalają mierzyć szereg parametrów i – w zależności od użytej aparatury – wyniki mogą być przygotowane w formie grafów, tabeli i opisów oraz specjalistycznych zdjęć. Wśród badanych parametrów możemy wyróżnić takie, jak:

• Badanie poziomu nawilżenia – polega na określeniu pojemności elektrycznej skóry, która jest odzwierciedleniem zawartości wody w warstwie rogowej skóry, a więc poziomu jej nawilżenia.
• Badanie określające przeznaskórkową utratę wody (TEWL – Transepidermal Water Loss) – polega na określeniu stopnia parowania wody przez powierzchnię skóry. Wyniki badania pozwalają na oszacowanie prawidłowego stopnia nawilżenia skóry.
• Badanie natłuszczenia (poziom sebum) – polega na określeniu poziomu zawartości tłuszczu na skórze, pozwala także ocenić funkcjonowanie gruczołów łojowych.
• Badanie poziomu pigmentacji (rumienia i przebarwień) – polegające na określeniu zmian kolorytu na skórze. Pozwala na weryfikację skuteczności kosmetyków przeznaczonych do cery naczynkowej i kosmetyków wybielających.
• Badanie elastyczności – mające na celu oszacowanie stopnia elastyczności skóry.
• Badanie wygładzenia – weryfikuje wszelkie nierówności na skórze i oszacowuje wpływ badanego preparatu na poprawę jej gładkości.
• Badanie przeciwzmarszczkowe – określa długość, szerokość, jak i głębokość zmarszczek, które zmieniają się z wiekiem. Badanie najczęściej wykonuje się na skórze twarzy, szyi i dekoltu.
• Badanie poziomu pH – mające na celu weryfikację poziomu pH na skórze.
• Badanie poziomu temperatury – ma na celu weryfikację wpływu produktu na zmiany temperatury skóry, np. po zabiegach kosmetycznych lub rumieniach.
• Badanie termograficzne – ma na celu rejestrację temperatury skóry świadczącą o ukrwieniu tkanki podskórnej. Najczęściej wykorzystuje się je w badaniu stopnia zaawansowania cellulitu i efektów jego minimalizowania.
• Badanie USG – przy użyciu aparatury ultrasonograficznej mierzy się grubość tkanki tłuszczowej, najczęściej do oceny stopnia zaawansowania cellulitu i efektów jego minimalizowania.

Badanie trichoskopowe jest badaniem mającym na celu ocenę gęstości włosa na jednostkę powierzchni. Dzięki tej metodzie możemy obliczyć liczbę włosów w fazie anagenu i telogenu, jak również weryfikację produktów działających na wzmocnienie włosów, zapobiegających ich wypadaniu czy też poprawę ich kondycji. Aparatura badawcza daje szereg możliwości, jeśli chodzi o przygotowanie wyników.

CAŁY ARTYKUŁ ZNAJDĄ PAŃSTWO W NR 2/2014 KWARTALNIKA "CHEMIA I BIZNES. RYNEK KOSMETYCZNY I CHEMII GOSPODARCZEJ". ZAPRASZAMY.

Aby otrzymywać w 2014 roku czasopismo, należy zamówić prenumeratę. Kontakt: redakcja@chemiaibiznes.com.pl

przemysł kosmetycznykosmetyki