Data publikacji: 2015-03-04
Sformułowanie „piękne włosy” zawiera w sobie wiele znaczeń zależnych od: pochodzenia etnicznego, uwarunkowań regionalnych i aktualnych trendów. Jest jednak punkt wspólny: aby włosy były ozdobą, muszą być mocne i zdrowo wyglądać. Produkty wprowadzane do obrotu w segmencie pielęgnacji włosów stają się coraz bardziej wyrafinowane i odzwierciedlają oczekiwania tradycyjnie zarezerwowane dla pielęgnacji skóry. Przykładowo, pojawiają się kosmetyki do włosów o recepturach hamujących proces starzenia.
Włosy, w przeciwieństwie do skóry, nie posiadają zdolności regeneracyjnych. Brak odpowiedniej pielęgnacji sprawia, że w miarę kumulowania się uszkodzeń włosy tracą zdrowy wygląd, co daje się również odczuć w dotyku.
Włosy składają się głównie z białka (ok. 90% keratyny). Zawierają także wodę, lipidy, pigmenty oraz pierwiastki śladowe. Keratyna jest zbudowana z 18 aminokwasów i tworzy różne kształty (konformacje) w zależności od położenia w obrębie włókna. Poszczególne włókna włosowe składają się z trzech podstawowych warstw. Są to: osłonka (cuticula), kora włosa (cortex) oraz rdzeń (medulla). Osłonka stanowi zewnętrzną powłokę ochronną włosa. Składa się głównie z keratyny beta (β) ułożonej w płaskie warstwy zwane łuskami. Ta postać keratyny zawiera cysteinę oraz inne aminokwasy: argininę, kwas cysteinowy, izoleucynę, leucynę, metioninę, fenyloalaninę, prolinę, treoninę i tyrozynę. Kora jest warstwą położoną pod osłonką zewnętrzną. Stanowi ok. 80% masy włosa i odpowiada za jego wytrzymałość, sprężystość i elastyczność. Polipeptydy tworzące korę są ułożone w helikalną strukturę nazywaną keratyną alfa (α). Kształt ten zapewnia sprężystość i umożliwia powrót włosa do pierwotnej postaci po naciągnięciu włókna. Trzy helisy alfa splecione ze sobą w obrębie kory tworzą mikrowłókna. Mikrowłókna łączą się ze sobą, wbudowując się w macierz z utwardzonych białek o dużej zawartości siarki. W macierz wbudowany jest również pigment (melaniny). Ostatnią z głównych warstw budujących włos jest rdzeń, czyli pusta przestrzeń w samym środku włosa. Przestrzeń ta ma często charakter nieciągły, a niejednokrotnie jest całkowicie pozbawiona włókien. Ponieważ większość objawów związanych z uszkodzeniem włosów zlokalizowana jest w obrębie osłonki zewnętrznej oraz kory włosa, są to warstwy o kluczowym znaczeniu z punktu widzenia pielęgnacji.
Standardowe czynności pielęgnacyjne, jak np. szczotkowanie, mogą uszkadzać osłonkę poprzez unoszenie i odłamywanie poszczególnych łusek. Efektem takich uszkodzeń są trudności z rozczesywaniem i układaniem włosów. Inną konsekwencją uszkodzeń zewnętrznej osłonki włosów jest utrata blasku. Czynnikiem niszczącym włosy jest również podwyższona temperatura. Stosowanie suszarek i lokówek powoduje szybkie rozszerzanie się wewnętrznej części włókna włosowego, co może prowadzić do pękania utwardzonej osłonki. Szkodliwy wpływ na integralność osłonki oraz większą porowatość włosów mają także zabiegi chemiczne oraz promieniowanie UV. W efekcie włosy są bardziej podatne na puszenie lub stają się nadmiernie przesuszone i łamliwe. Uszkodzona osłonka włosa ułatwia również substancjom chemicznym wnikanie do wnętrza włókna, co osłabia korę włosa.
Już od kilkudziesięciu lat do wzmacniania włosów i niwelowania skutków uszkodzeń wykorzystuje się hydrolizowaną keratynę. Ponieważ jednak w ostatnim czasie nasila się tendencja do odchodzenia od produktów pochodzenia zwierzęcego, zapotrzebowanie na produkt alternatywny dla keratyny staje się szczególnie istotne. Niedawno opracowana roślinna alternatywa dla hydrolizowanej keratyny ma postać jednorodnego roztworu aminokwasów z pszenicy i soi wzbogaconego czystą argininą, seryną i treoniną, które są uzyskiwane w procesie fermentacji ze źródeł roślinnych. Skład tego alternatywnego dla keratyny produktu roślinnego odpowiada pod względem proporcji funkcjonalnym aminokwasom zawartym w ludzkich włosach. Arginina wzmacnia ponadto włókna włosowe, zwiększając ich odporność na łamanie. Seryna jest prekursorem ceramidów oraz ma duży wpływ na kondycję włosów. Należąca do aminokwasów egzogennych treonina przyczynia się do utrzymywania równowagi białkowej w organizmie.
Badania skuteczności przeprowadzone na uszkodzonych chemicznie włosach pochodzących od osób z populacji afrykańskich i kaukaskich wykazały, że roślinna alternatywa dla keratyny zaspokaja zarówno potrzeby zewnętrznej osłonki, jak i kory włosa. We wszystkich badaniach porównano działanie substancji pochodzenia roślinnego oraz hydrolizowanej keratyny. Oba składniki przebadano w stężeniu 2% w roztworach wodnych (sprężystość i wytrzymałość włosów kaukaskich) lub jako dodatek do szamponu i odżywki (pozostałe badania). Włosy afrykańskie zostały uszkodzone chemicznie przy pomocy środka prostującego niezawierającego zasady sodowej (zestaw Soft Sheen Carson Healthy Gloss 5). Włosy kaukaskie poddano trzykrotnemu rozjaśnianiu (oba procesy chemiczne stymulują rzeczywiste uszkodzenia włosów). Badania objęły pomiary sprężystości, wytrzymałości, łatwości rozczesywania na mokro i na sucho oraz właściwości przeciwutleniających, a także ocenę sensoryczną.
Sprężystość i wytrzymałość
Sprężystość i wytrzymałość stanowią dwa z podstawowych wyznaczników zdrowych włosów. Sprężystość, czyli zdolność włosów do rozciągania bez powodowania uszkodzeń jest bardzo istotnym atrybutem zdrowych włosów. Im bardziej sprężyste są włosy, tym mniejsza jest ich podatność na uszkodzenia wywoływane przez zabiegi stylizacyjne.
Im większa wytrzymałość włosów, tym lepiej tolerują one siły towarzyszące częstemu czesaniu, nie ulegając łamaniu. W opisanych badaniach sprężystość i wytrzymałość włosów badano przy użyciu przyrządu do badania rozciągania Dia-Stron MTT175 Miniature Tensile Tester z systemem Dia-Stron Crimp Assembly System. Przyrząd mierzy sprężystość na podstawie wydłużenia sprężystego, czyli maksymalnej siły, jaką można przyłożyć podczas rozciągania włókna bez jego uszkodzenia. Wytrzymałość włosów mierzy się w kategoriach łącznej pracy, czyli siły potrzebnej do rozerwania włókna włosa. Badany materiał roślinny zwiększał elastyczność włókien włosów afrykańskich i kaukaskich odpowiednio o 16% i 18%, wykazując tym samym lepsze właściwości od hydrolizowanej keratyny. Potwierdzono również, że badany składnik roślinny zwiększa wytrzymałość włosów afrykańskich o 3,9%, a włosów kaukaskich aż o 21%. Uzyskane wyniki sugerują, że poza wzmacnianiem włosów i podnoszeniem ich sprężystości roślinna alternatywa dla keratyny może wspomagać naprawę uszkodzeń powstałych na skutek działania substancji chemicznych.
CAŁY ARTYKUŁ ZNAJDĄ PAŃSTWO W NR 4/2014 KWARTALNIKA "CHEMIA I BIZNES. RYNEK KOSMETYCZNY I CHEMII GOSPODARCZEJ". ZAPRASZAMY.
WięcejNajnowsze
WięcejNajpopularniejsze
WięcejPolecane
WięcejW obiektywie
Budma barometrem polskiego budownictwa
Międzynarodowe Targi Budownictwa i Architektury Budma od wielu lat stanowią miejsce, w którym można najdokładniej zapoznać się z aktualną koniu...
VII Konferencja Przemysłu Chemii Budowlanej: mocny rozwój branży, choć możliwe spowolnienie
Sytuacja rynkowa, legislacja, nowości technologiczne, usługi dla branży to tematy, które złożyły się na program VII Konferencji Przemysłu Chemi...
Jubileuszowa edycja Kompozyt - Expo
W Krakowie odbyła się 10 edycja targów Kompozyt – Expo. W jej trakcie polscy i europejscy liderzy branży kompozytowej mieli okazję do prz...
Nowe trendy na targach Symas
Odbywające się 14-15 października br. Międzynarodowe Targi Obróbki, Magazynowania i Transportu Materiałów Sypkich i Masowych SYMAS okaza...