Krajowy rynek nawozów mineralnych na tle rynku europejskiego

• Strona główna
• Artykuły
• Krajowy rynek nawozów mineralnych na tle rynku europejskiego

Data publikacji: 2010-12-15

Rynek
Po kilku latach silnego wzrostu nawożenia w 2008 i 2009 roku wystąpiło wyraźnie ograniczenie zapotrzebowania na nawozy mineralne na skutek trwającego kryzysu gospodarczego na świecie. Ocenia się, że popyt na nawozy w skali światowej zmniejszył się o blisko 7%. Największy spadek odnotowano w przypadku nawozów potasowych (20%) i fosforowych (10%). Konsumpcja nawozów z udziałem azotu zmniejszyła się nieznacznie (o 1,5%). Załamanie rynku silniej dotknęło nawozy z udziałem fosforu i potasu, ponieważ okresowe ograniczanie tych substancji czynnych nie wpływa na wielkość plonów – w przeciwieństwie do azotu, który decyduje o szybkim wzroście roślin.
Następstwem globalnego spadku popytu na nawozy w warunkach rosnącej podaży oraz niskiej opłacalności produkcji roślinnej stały się obniżki cen. W ciągu 12 miesięcy 2009 r. ceny nawozów na światowych rynkach zostały znacznie obniżone, na wiele rodzajów nawozów więcej niż o 50%.
Skutki kryzysu na światowym i europejskim rynku nawozowym odczuli również polscy producenci. Produkcja nawozowa została znacznie ograniczona. Według danych GUS w roku 2009 produkcja nawozów w Polsce wyniosła łącznie niemal 5,760 mln ton, co oznacza 21% spadek w porównaniu z poprzednim rokiem (2008 r.: 7,290 mln ton). Zmniejszenie produkcji odnotowano we wszystkich grupach nawozów oprócz potasowych: azotowych o 7%, fosforowych o 68% i wieloskładnikowych o 43%.

Polska branża nawozowa nieprzerwanie inwestuje
Pomimo obserwowanych spadków produkcji i trudnej sytuacji na rynku nawozowym, polscy producenci nie zaniechali, ani nie opóźnili rozpoczętych działań inwestycyjnych.
Na początku października br. w ZAK SA odbyła się uroczystość otwarcia nowej instalacji kwasu azotowego „TK V”. Głównym celem projektu jest redukcja emisji NOx, CO2 i pyłów, a także zmniejszenie energochłonności procesów technologicznych oraz ich materiałochłonności (np. zredukowanie zużycia amoniaku). Decyzja o jej realizacji podyktowana była dostosowaniem do zaostrzających się przepisów unijnych, w tym do spełnienia wymagań najlepszych dostępnych technik BAT. – Zastosowanie nowoczesnych technologii doprowadzi także do zwiększenia zdolności produkcyjnych naszych instalacji i istotnie wpłynie na poprawę warunków pracy oraz oszczędność surowców – tak potrzebę inwestycji komentuje Krzysztof Jałosiński, prezes zarządu ZAK SA. Całkowity koszt inwestycji wyniósł ok. 300 mln zł. Na jej realizację ZAK otrzymał dofinansowanie w wysokości 20 mln zł w ramach puli Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013, Działanie 4.3 Dostosowanie do najlepszych dostępnych technik (BAT). Budowa Instalacji Kwasu Azotowego TK V to kluczowa inwestycja zrealizowana ostatnimi czasy w spółce.

Na początku września br. w Zakładach Azotowych Puławy podjęto decyzję o realizacji dwóch nawozowych zadań inwestycyjnych, czyli produkcji stałych oraz płynnych nawozów na bazie mocznika i siarczanu amonu. Projekt zaowocuje uruchomieniem sprzedaży nowych produktów w ilości około 350 tys. ton rocznie, natomiast dodatkowe przychody z tego tytułu szacowane są na poziomie 200–300 mln zł/rok. – W ramach pierwszego zadania planujemy wybudowanie instalacji produkcyjnej nawozów stałych Pulgran S (o zdolności produkcyjnej 160 tys. ton/rok – przyp. red.) i kompleksu logistyczno-dystrybucyjnego – mówi Zenon Pokojski, członek zarządu odpowiedzialny m.in. za strategię i rozwój Zakładów Azotowych Puławy SA. – Zadanie drugie zawiera realizację instalacji produkcyjnej nawozów płynnych Pulaska oraz zbiorników do produkcji i magazynowania nawozów płynnych. Realizacja tych zadań umożliwi Spółce uruchomienie sprzedaży nowych produktów oraz osiągnięcie dodatkowych przychodów – dodaje. Inwestycje w produkcję nawozów płynnych i stałych prowadzone są w podstrefie Puławy SSE „Starachowice”. Co istotne, w przypadku inwestycji lokowanych w Strefie Spółka ma możliwość odzyskania do połowy poniesionych nakładów inwestycyjnych, w tym przypadku nawet do 83 mln zł (koszt inwestycji w produkcję nawozów stałych to 96,5 mln zł, natomiast nawozów płynnych – 69,5 mln zł).
Na finiszu jest również inna inwestycja Puław, a mianowicie Projekt „Tlenownia, amoniak, mocznik”. Rozbudowa ciągu produkcyjnego „tlenownia-amoniak-mocznik” składa się z dwóch etapów. Pierwszym była budowa nowej tlenowni. Drugi etap obejmuje prace modernizacyjne i intensyfikacyjne instalacji wytwarzającej mocznik. W ich wyniku doszło m.in. do zwiększenia produkcji mocznika o 270 tys. ton/rok, co dało sumaryczne zdolności produkcyjne mocznika na poziomie 1 215 tys. ton/rok. Ciąg produkcyjny „tlenownia-amoniak-mocznik” to obecnie największa z realizowanych inwestycji Puław. Jest ona wynikiem realizacji zobowiązań zawartych w Strategii Spółki z 2007 roku. Projekt ten to kolejna inwestycja w powstałej w październiku 2007 r. puławskiej podstrefie Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Starachowice”.
Inwestuje także Fosfan. 1 września 2010 r. w firmie rozpoczęły się prace nad modernizacją węzła suszenia instalacji granulacji nawozów. Montaż wysokosprawnego palnika wraz z automatyką sterującą pozwoli na obniżenie zużycia paliwa o 10%. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013, w obrębie Osi Priorytetowej 1 „Gospodarka – Innowacje – Technologie". Całkowite wydatki kwalifikowane projektu wynoszą 866 tys. zł, z czego dofinansowanie projektu wynosi 433 tys. zł. W 2010 r. w firmie zakończono również budowę automatycznej instalacji dozującej i mieszającej surowce podawane na ciągi granulacji nawozów mineralnych, której całkowity koszt wyniósł ponad 5 mln zł. Układ pracuje w sposób całkowicie zautomatyzowany po wybraniu odpowiedniej receptury przez operatora. Realizacja zadania pozwoliła zwiększyć dokładność składu produkowanych nawozów PK i NPK. Ograniczono zużycie energii, hałas i emisję niezorganizowaną.

CAŁY ARTYKUŁ ZNAJDĄ PAŃSTWO W NR 3/2010 "CHEMII I BIZNESU". ZAPRASZAMY.

nawozy mineralneazotfosforpotas