Innowacyjność w polskim przemyśle chemicznym

• Strona główna
• Artykuły
• Innowacyjność w polskim przemyśle chemicznym

Data publikacji: 2018-01-22 / Autor: Dominik Wójcicki

Publikacja prezentuje wyniki zrealizowanych w 2017 r. badań działalności innowacyjnej przedsiębiorstw przemysłowych i usługowych. Badaniem objęto okres od 2014 r. Z zestawienia dowiadujemy się, że względem poprzedniego badania, sektor chemiczny podniósł poziom swojej innowacyjności.

Aktualnie aktywne innowacyjnie przedsiębiorstwa przemysłowe oraz usługowe – bez podziału na branże - stanowią odpowiednio 20,3% oraz 14,5% ogólnej liczby tych podmiotów (wobec 18,9% i 10,6% w latach 2013-2015). Przy czym, tak jak w poprzednim okresie badawczym, największy odsetek podmiotów aktywnych innowacyjnie występuje wśród dużych przedsiębiorstw o liczbie pracujących ponad 250 osób.

Bez podziału na branże, w polskiej gospodarce, udział innowacyjnych przedsiębiorstw przemysłowych wynosi 18,7%, a usługowych – 13,6%. W przypadku przedsiębiorstw przemysłowych wartość ta jest wyższa o 1,4 punktu procentowego niż w latach 2013-2015, a dla przedsiębiorstw usługowych – o 3,9 p.p. wyższa.

Obecnie udział przedsiębiorstw przemysłowych aktywnych innowacyjnie i innowacyjnych w przetwórstwie przemysłowym jest najwyższy w dziale „Produkcja wyrobów farmaceutycznych”. W poprzednim okresie badawczym udział ten był najwyższy w dziale „Produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej”.

Jak na tle całego polskiego przemysłu wygląda branża chemiczna?

Wśród przedsiębiorstw aktywnych innowacyjnie „Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych” zajmuje czwarte miejsce. Aktywnych innowacyjnie jest 43,8% takich podmiotów. Oznacza to, że tyle z nich wdrożyło przynajmniej jedną innowację produktową lub procesową bądź prowadziło działalność innowacyjną zaniechaną lub niezakończoną (w tym działalność badawczo-rozwojową, która nie jest bezpośrednio związana z tworzeniem konkretnej innowacji).

Jednocześnie 39,8% firm chemicznych jest przedsiębiorstwami innowacyjnymi. Branża chemiczna również w tej klasyfikacji plasuje się na czwartym miejscu.

Gdy analizuje się działalność spółek chemicznych, to 33,3% z nich wprowadza nowe lub istotnie ulepszone produkty, 29,8% nowe lub istotnie ulepszone procesy, a 39,8% istotnie ulepszone produkty i procesy.

Jednym z analizowanych w raporcie parametrów były tzw. innowacje organizacyjne. Rzecz dotyczy wdrożenia nowej metody organizacji w zakresie praktyk biznesowych, organizacji miejsca pracy bądź relacji ze środowiskiem zewnętrznym. Celem wdrażania innowacji organizacyjnych jest zwiększenie sprawności funkcjonowania firmy poprzez redukcję kosztów administracyjnych i/lub transakcyjnych, poprawę satysfakcji pracowników ze sposobu zorganizowania miejsca pracy, a także redukcja kosztów dostawy zaopatrzenia. Okazuje się, że tego typu innowacje były w ostatnich trzech latach udziałem 18,3% przedsiębiorstw chemicznych, co daje branży piąte miejsce w zestawieniu sektorów najchętniej wdrażających tę formę innowacji.

Przemysł chemiczny jest natomiast najchętniej stosującym w naszym kraju tzw. innowacje marketingowe. Chodzi o opracowanie nowej metody marketingowej, która bierze się z nowej koncepcji lub strategii, istotnie różniącej się od dotychczas stosowanej przez przedsiębiorstwo. Może być ona związana z promocją produktów, zmianą wyglądu, polityką cenową. Innowacja marketingowa dotyczy również twórczej modyfikacji wizerunku danego produktu lub opakowania. W przypadku firm chemicznych tego rodzaju aktywnością wykazuje się 23,4% podmiotów. W żadnej innej branży nie ma ich więcej.

Z kolei udział przychodów ze sprzedaży produktów nowych lub istotnie ulepszonych w przychodach ze sprzedaży ogółem w produkcji chemikaliów i wyrobów chemicznych sięga 9%. To stosunkowo niewiele, tym bardziej, że dla dziewięciu innych sektorów jest on wyższy.

Łączne nakłady na działalność innowacyjną w firmach zajmujących się – to ujęcie zbiorcze – produkcją koksu i produktów rafinacji ropy naftowej, produkcją chemikaliów i wyrobów chemicznych i wyrobów farmaceutycznych, a także wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych sięgają w skali roku 4,035 mld zł, co stanowi 14,2% wszystkich nakładów ponoszonych w polskim przemyśle na działalność innowacyjną.

Dokładnie jedna czwarta przedsiębiorstw aktywnych innowacyjnie, odpowiedzialnych za produkcję chemikaliów i wyrobów chemicznych, otrzymało w ostatnich trzech latach publiczne wsparcie na działalność innowacyjną. Natomiast 43,5% przedsiębiorstw chemicznych współpracowało po 2014 r. z innymi przedsiębiorstwami lub instytucjami w zakresie działalności innowacyjnej. Dla siedmiu innych branż ten wskaźnik jest wyższy niż dla branży chemicznej. Branża chemiczna jest natomiast jedną z wiodących w kraju – czwarte miejsce – jeśli chodzi o wprowadzanie innowacji w odniesieniu do logistyki. Robi tak 11,1% firm z tego sektora.

przemysł chemicznybadania i rozwój