Co nowego w prawie przynosi 2020 r.?

• Strona główna
• Artykuły
• Co nowego w prawie przynosi 2020 r.?

Data publikacji: 2020-01-31

UCHWALONE AKTY PRAWNE:

1 stycznia 2020 r. – rozpoczęcie stosowania Rozporządzenia Komisji (UE) 2017/542 z dnia 22 marca 2017 r. zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin poprzez dodanie załącznika w sprawie zharmonizowanych informacji związanych z pomocą w nagłych przypadkach zagrożenia zdrowia (od 1 stycznia 2021 r. obowiązek przestrzegania przepisów wprowadzanego załącznika VIII do rozporządzenia 1272/2008).

Rozporządzenie to wprowadza załącznik VIII do rozporządzenia 1272/2008, nakładający na importerów i dalszych użytkowników wprowadzających mieszaniny do obrotu obowiązek przekazania wyznaczonym jednostkom informacji dotyczących mieszanek zaklasyfikowanych jako stwarzające zagrożenie oraz wytworzenia niepowtarzalnego identyfikatora postaci czynnej (UFI) i umieszczania go na etykietach mieszanin zaklasyfikowanych jako niebezpieczne.

Rozporządzenie jest stosowane od 1 stycznia 2020 r., jednak wynikający z niego obowiązek przestrzegania przepisów załącznika VIII do rozporządzenia 1272/2008 wejdzie w życie 1 stycznia 2021 r.

1 stycznia 2020 r. – wejście w życie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych.

W ramach walki z zatorami płatniczymi, ustawodawca wprowadził szereg zmian m. in. w Kodeksie postępowania cywilnego oraz ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Od 1 stycznia sąd na żądanie wierzyciela wydaje nakaz zapłaty obejmujący nie tylko kwotę dochodzonej należności wynikającej z transakcji handlowej oraz odsetki, ale także udokumentowane koszty odzyskiwania należności. Łatwiej uzyskać także zabezpieczenie takiego roszczenia. Z kolei nieuzasadnione wydłużanie terminów zapłaty za dostarczone towary lub wykonane usługi jest także czynem nieuczciwej konkurencji.

Ustawa wprowadza również szereg zmian w prawie podatkowym korzystnych dla przedsiębiorców, którzy nie otrzymali na czas zapłaty świadczenia pieniężnego wynikającego z transakcji handlowej, m. in. w zakresie ustalania podstawy opodatkowania w podatku dochodowym.

Szczegóły dotyczące nadmiernego opóźniania się ze spełnieniem świadczeń pieniężnych oraz jego skutków dla wierzyciela i dłużnika określa gruntownie znowelizowana ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

7 stycznia 2020 r. – weszła w życie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/ UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta (obowiązek implementacji do 28 listopada 2021 r., implementowane przepisy będą stosowane od dnia 28 maja 2022 r.).

Powyższa dyrektywa jest częścią programu „new deal for consumers”, który ma na celu wzmocnienie unijnego prawa ochrony konsumentów wobec zagrożeń związanych z dużą skalą wymiany handlowej. Dyrektywa koncentruje się przede wszystkim wokół zagadnień ochrony prawa konsumentów korzystających z internetowych platform handlowych.

Dyrektywa zakłada ujednolicenie sankcji za naruszenia praw konsumentów, m. in. ustanawiając minimum maksymalnego wymiaru grzywny za naruszenie przepisów wynikających z Dyrektywy 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich wynoszącego 4 % rocznego obrotu sprzedawcy lub dostawcy, których dotyczy dane naruszenie.

Dodatkowo dyrektywa wprowadza nowe definicje, w tym definicję „plasowania” i „internetowej platformy handlowej” oraz zakazuje stosowania przez przedsiębiorców praktyk polegających na dostarczaniu przez nich informacji w formie wyników wyszukiwania bez wyraźnego ujawnienia płatnej reklamy lub opłat wnoszonych w celu wyższego plasowania wyników.

Dyrektywa zakazuje stosowania praktyk polegających na manipulowaniu opiniami i rekomendacjami konsumentów, np. poprzez zamieszczanie nieprawdziwych polubień lub publikowanie tylko opinii pozytywnych i usuwanie negatywnych.

Ponadto Dyrektywa ustanawia dodatkowe szczegółowe wymogi informacyjne w przypadku umów zawieranych na internetowych platformach handlowych dotyczących np. udzielania informacji, że podmiot, z którym konsument zamierza zawrzeć umowę, nie jest przedsiębiorcą i w związku z tym nie ma zastosowania prawo ochrony konsumentów. Dostawcy platform powinni być obowiązani, aby wymagać od podmiotów korzystających z platform w celu oferowania swoich towarów i usług udzielenia informacji, czy są oni przedsiębiorcami.

Państwa członkowskie mają implementować dyrektywę do dnia 28 listopada 2021 r. Przepisy będą stosowane od dnia 28 maja 2022 r.

7 lutego 2020 r. – wejście w życie niektórych zmian wprowadzonych przez tzw. dużą nowelizację KPC z 4 lipca 2019 r.

W najbliższym czasie wejdą w życie zmiany w zakresie elektronicznego postępowania upominawczego (dalej: „EPU”). Pod rządami nowych przepisów w razie braku podstaw do wydania nakazu zapłaty sąd umorzy postępowanie, a nie – jak dotychczas – przekaże sprawę do sądu właściwości ogólnej. Umorzenie EPU nastąpi także wówczas, gdy pozwany wniesie sprzeciw od wydanego nakazu zapłaty. Niemożliwe stanie się wykorzystanie EPU w celu dochodzenia należności od podmiotu, któremu nie można doręczyć korespondencji w Polsce.

19 kwietnia 2020 r. – rozpoczęcie stosowania Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/515 z dnia 19 marca 2019 r. w sprawie wzajemnego uznawania towarów zgodnie z prawem wprowadzonych do obrotu w innym państwie członkowskim oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 764/2008.

Rozporządzenie jest częścią tzw. pakietu towarowego i ma na celu ujednolicenie i usprawnienie procedury oceny towarów, tak aby zapewnić skuteczną realizację unijnej zasady wzajemnego uznawania towarów oraz zminimalizować ryzyko dla przedsiębiorców, że ich produkty nie dostaną pozwolenia na wprowadzenie do obrotu lub zostaną bezpodstawnie wycofane z rynku. W tym celu w rozporządzeniu przewidziano dobrowolne oświadczenie producenta o zgodnym z prawem wprowadzeniu towarów do obrotu oraz nowy instrument wsparcia dla przedsiębiorców – działające na obszarze każdego państwa członkowskiego Punkty Kontaktowe ds. Produktów.

W związku z nową unijną regulacją w Polsce powstał projekt ustawy o wzajemnym uznawaniu towarów zgodnie z prawem wprowadzonych do obrotu w innym państwie członkowskim, który określa zasady odpowiedzialności za naruszenie przepisów rozporządzenia oraz ustanawia ministra ds. gospodarki organem odpowiedzialnym za utworzenie i prowadzenie Punktu Kontaktowego ds. Produktów. Projekt, procedowany już w poprzedniej kadencji Sejmu, został właśnie ponownie skierowany do uzgodnień oraz opiniowania. Planowana data wejścia w życie to 19 kwietnia 2020 r.

1 czerwca 2020 r. – wejście w życie zmian w Kodeksie cywilnym wprowadzonych ustawą o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych.

Zgodnie z uchwaloną nowelizacją KC do osoby fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą, która zawiera umowę bezpośrednio związaną z ową działalnością, stosuje się przepisy dotyczące konsumenta, o ile z treści owej umowy wynika, że umowa ta nie posiada dla przedsiębiorcy charakteru zawodowego.

W relacjach z przedsiębiorcą będącym osobą fizyczną zastosowanie mogą znaleźć m. in. przepisy o klauzulach abuzywnych oraz szczególne uregulowania konsumenckie z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej.

Wskazana ustawa wprowadza dodatkowo szereg szczegółowych zmian m. in. w Kodeksie postępowania cywilnego (przede wszystkim w zakresie postępowania odrębnego w sprawach decyzji Prezesa UOKiK oraz postępowania spadkowego), Prawie przedsiębiorców (możliwość uniknięcia przez przedsiębiorcę wpisanego do CEIDG kary administracyjnej poprzez usunięcie stanu niezgodności z prawem), Prawie farmaceutycznym (związane z nową ustawą o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej). W większości weszły one w życie 1 stycznia 2020 r. Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych przewiduje także liczne i rozłożone w czasie zmiany w przepisach prawa podatkowego.

PROJEKTY:

1 marca 2020 r. – planowane wejście w życie projektowanej ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Projekt ma na celu zmianę struktury organizacyjnej Państwowej Inspekcji Sanitarnej poprzez zwiększenie roli koordynacyjno-nadzorczej Głównego Inspektora Sanitarnego, w tym przyznanie mu większych możliwości decydowania o sposobach realizacji zadań przez Państwową Inspekcję Sanitarną.

1 lipca 2020 r. – planowane wejście w życie projektowanej ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw.

Podstawową zmianą wprowadzaną przez projektowaną ustawę jest przeniesienie całości zadań w zakresie nadzoru nad jakością handlową artykułów rolno spożywczych na jeden, wyspecjalizowany organ, podlegający ministrowi właściwemu do spraw rynków rolnych - Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (dotychczas jakość handlowa żywności była kontrolowana, w zależności od etapu obrotu, przez IJHARS oraz Inspekcję Handlową). Projekt został skierowany do drugiego czytania w Sejmie. Zgodnie z aktualnym brzmieniem projektu ustawa ma wejść w życie (z wyjątkami) 1 lipca 2020 r.

1 lipca 2020 r. – planowane wejście w życie projektowanej ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.

Na 1 lipca został zaplanowane wejście w życie przepisów wprowadzających odrębne postępowanie w sprawach z zakresu własności intelektualnej, naruszenia reguł konkurencji, ochrony dóbr osobistych w zakresie reklamy lub promocji przedsiębiorcy, towarów i usług, działalności naukowej lub wynalazczej oraz ochrony innych praw na dobrach niematerialnych.

Odrębności projektowanego postępowania dotyczą m. in. postępowania dowodowego (w tym zabezpieczania środków dowodowych i wyjawiania dowodów) oraz wnoszenia powództwa wzajemnego. W przypadku spraw, w których wartość przedmiotu sporu przekracza 20 tys. zł, obowiązkowe będzie zastępstwo procesowe stron przez profesjonalnych pełnomocników.

Sprawy z powyższego zakresu będą podlegać rozpoznaniu przez wyspecjalizowane wydziały sądów okręgowych w Gdańsku, Poznaniu, Lublinie i Warszawie. W drugiej instancji trafią zaś do odpowiednich wydziałów w sądach apelacyjnych w Warszawie lub w Poznaniu.

Ustawa została uchwalona przez Sejm i obecnie oczekuje na rozpatrzenie w Senacie.

1 października 2020 r. – planowane wejście w życie projektowanej ustawy o elektronizacji doręczeń oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Zgodnie z uzasadnieniem za sprawą wspomnianego projektu doręczenie elektroniczne ma stać się początkowo domyślnym, a docelowo podstawowym kanałem wymiany korespondencji wymagającej potwierdzenia jej nadania lub odbioru.

Elektroniczna skrzynka doręczeń będzie też mogła być wykorzystywana przez przedsiębiorców w kontaktach gospodarczych.

Ustawa ma też pozwolić sądom na przyspieszenie procedur poprzez skrócenie czasu doręczeń i zwiększenie pewności ich dokonania.

Projekt ustawy po raz pierwszy znalazł się na stronie RCL już w poprzedniej kadencji Sejmu i zgodnie z jego treścią miał wejść w życie (z wyjątkami) 1 października 2020 r. Od rozpoczęcia nowej kadencji w statusie projektu nie pojawiły się żadne zmiany. Pierwotnie ustawa miała zostać przyjęta przez Radę Ministrów w czwartym kwartale 2019 r.

2020 r. – wejście w życie projektowanej ustawy o zmianie ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach oraz niektórych innych ustaw.

Potrzeba nowelizacji ustawy o substancjach chemicznych wynika z zakończenia możliwości stosowania transponowanych w ustawie przepisów dyrektyw 67/548/EWG i 1999/45/WE. W związku z powyższym niezbędne jest uchylenie przepisów, w których stosowane jest niefunkcjonujące już nazewnictwo, wprowadzenie nowych definicji oraz wykreślenie przepisów, które tracą moc.

Ponadto, w związku z wejściem w życie załącznika VIII do rozporządzenia 1272/2008, wprowadzającego obowiązek przekazywania danych o mieszaninach wprowadzanych do obrotu i sklasyfikowanych jako stwarzające zagrożenie, konieczne jest wprowadzenie zmian dotyczących obowiązków informacyjnych odnośnie mieszanin stwarzających zagrożenie.

Informacje o projekcie dostępne są na stronie RCL. Ustawa ma wejść w życie po 14 dniach od jej publikacji, jednak obowiązek przestrzegania przepisów zawartych w załączniku VIII do rozporządzenia 1272/2008 zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2021 roku. Należy wiec przypuszczać, że sama ustawa powinna wejść w życie przed tą datą.

prawoKancelaria KRK